ถูกไล่ออกไม่เป็นธรรม? สิทธิและวิธีการฟ้องร้องที่คุณต้องรู้
# ถูกไล่ออกไม่เป็นธรรม? สิทธิและวิธีการฟ้องร้องที่คุณต้องรู้ การถูกเลิกจ้างงานเป็นเหตุการณ์ที่ไม่มีใครอยากเจอ โดยเฉพาะเมื่อรู้สึกว่าถูกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม บทความนี้จะอธิบายสิทธิของลูกจ้างตามกฎหมายแรงงาน วิธีการฟ้องร้อง และเงินชดเชยที่คุณควรได้รับ ## การเลิกจ้างที่ชอบด้วยกฎหมาย นายจ้างสามารถเลิกจ้างลูกจ้างได้ในกรณีต่อไปนี้ ### การเลิกจ้างโดยบอกกล่าวล่วงหน้า นายจ้างสามารถบอกเลิกสัญญาจ้างได้ตลอดเวลา โดยต้องบอกกล่าวล่วงหน้าตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ในสัญญาจ้าง หรือตามที่กฎหมายกำหนด คือ หากจ่ายค่าจ้างรายวัน ต้องบอกกล่าวล่วงหน้า 1 วัน, รายสัปดาห์ 7 วัน, รายเดือน 1 เดือน และรายปี 3 เดือน หากนายจ้างไม่บอกกล่าวล่วงหน้าตามกำหนด ต้องจ่ายค่าจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าให้แก่ลูกจ้าง ### การเลิกจ้างโดยไม่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้า นายจ้างสามารถเลิกจ้างทันทีโดยไม่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้าในกรณีที่ลูกจ้าง ทุจริตต่อหน้าที่ หรือกระทำความผิดอาญาโดยเจตนาต่อนายจ้าง, จงใจทำให้นายจ้างได้รับความเสียหาย, ประมาทเลินเล่อเป็นเหตุให้นายจ้างได้รับความเสียหายอย่างร้ายแรง, ฝ่าฝืนข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ระเบียบ หรือคำสั่งของนายจ้างอันชอบด้วยกฎหมายและเป็นธรรม และได้รับการตักเตือนเป็นหนังสือแล้ว เว้นแต่เป็นกรณีร้ายแรง, ทอดทิ้งหน้าที่เป็นเวลา 3 วันทำการติดต่อกันโดยไม่มีเหตุอันสมควร, หรือถูกศาลพิพากษาจำคุกโดยคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุก เว้นแต่เป็นความผิดที่ได้กระทำโดยประมาท หรือความผิดลหุโทษ ## การเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม การเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรมหมายถึงการเลิกจ้างที่ไม่มีเหตุผลสมควร หรือมีเหตุแต่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ตัวอย่างเช่น **การเลิกจ้างเพราะเหตุส่วนตัว** เช่น ไม่ชอบหน้า, อิจฉา, หรือแก้แค้น ถือเป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม **การเลิกจ้างเพราะเหตุผลทางการเมือง ศาสนา** หรือการใช้สิทธิตามกฎหมาย เช่น เลิกจ้างเพราะไปใช้สิทธิเลือกตั้ง หรือร้องเรียนต่อสำนักงานแรงงาน **การเลิกจ้างหญิงมีครรภ์** การเลิกจ้างหญิงมีครรภ์ถือเป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม เว้นแต่จะมีเหตุตามที่กฎหมายกำหนดไว้ **การเลิกจ้างโดยไม่มีการตักเตือน** ในกรณีที่เป็นการกระทำที่ไม่ร้ายแรง นายจ้างต้องตักเตือนเป็นหนังสือก่อน หากเลิกจ้างทันทีโดยไม่มีการตักเตือน อาจถือเป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม **การเลิกจ้างเพื่อหลีกเลี่ยงการจ่ายค่าชดเชย** เช่น เลิกจ้างก่อนครบ 120 วัน เพื่อไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย ## สิทธิที่พึงได้รับเมื่อถูกเลิกจ้าง เมื่อถูกเลิกจ้าง ลูกจ้างมีสิทธิได้รับเงินดังนี้ ### ค่าจ้างที่ค้างจ่าย ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าจ้างสำหรับวันที่ทำงานจริง และค่าล่วงเวลา (ถ้ามี) นายจ้างต้องจ่ายภายใน 3 วันทำการนับจากวันเลิกจ้าง ### ค่าบอกกล่าวล่วงหน้า หากนายจ้างเลิกจ้างโดยไม่บอกกล่าวล่วงหน้าตามกำหนด ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า ตัวอย่างเช่น หากจ่ายค่าจ้างรายเดือน 15,000 บาท และนายจ้างบอกเลิกจ้างโดยไม่บอกกล่าวล่วงหน้า ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าบอกกล่าวล่วงหน้า 15,000 บาท ### ค่าชดเชยการเลิกจ้าง ลูกจ้างที่ทำงานติดต่อกันครบ 120 วันขึ้นไป มีสิทธิได้รับค่าชดเชยเมื่อนายจ้างเลิกจ้าง ยกเว้นกรณีที่นายจ้างเลิกจ้างตามมาตรา 119 (ลูกจ้างมีความผิด) อัตราค่าชดเชยคำนวณจากระยะเวลาการทำงาน ดังนี้ ทำงานครบ 120 วัน แต่ไม่ครบ 1 ปี ได้ค่าชดเชย 30 วัน, ทำงานครบ 1 ปี แต่ไม่ครบ 3 ปี ได้ 90 วัน, ทำงานครบ 3 ปี แต่ไม่ครบ 6 ปี ได้ 180 วัน, ทำงานครบ 6 ปี แต่ไม่ครบ 10 ปี ได้ 240 วัน, และทำงานครบ 10 ปีขึ้นไป ได้ 300 วัน ตัวอย่างการคำนวณ หากทำงานมา 5 ปี ค่าจ้างเดือนละ 20,000 บาท จะได้ค่าชดเชย 180 วัน คิดเป็นเงิน 120,000 บาท (20,000 ÷ 30 × 180) ### ค่าชดเชยพิเศษ หากถูกเลิกจ้างไม่เป็นธรรม และฟ้องศาลแรงงาน ศาลอาจสั่งให้นายจ้างรับกลับเข้าทำงาน หรือจ่ายค่าชดเชยพิเศษไม่เกิน 300 วันสุดท้าย ### ค่าล่วงเวลาที่ค้างจ่าย หากมีการทำงานล่วงเวลาแต่ไม่ได้รับค่าจ้าง ลูกจ้างมีสิทธิเรียกร้องค่าล่วงเวลาย้อนหลังได้ 2 ปี ### ค่าหยุดพักผ่อนประจำปีที่ไม่ได้ใช้ หากมีวันหยุดพักผ่อนประจำปีที่ยังไม่ได้ใช้ นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างสำหรับวันหยุดนั้นให้ ## วิธีการฟ้องคดีแรงงาน หากถูกเลิกจ้างไม่เป็นธรรม สามารถฟ้องคดีต่อศาลแรงงานได้ภายใน 1 ปี นับจากวันที่ถูกเลิกจ้าง ### ขั้นตอนที่ 1: ร้องเรียนต่อสำนักงานแรงงาน ก่อนฟ้องศาล ต้องร้องเรียนต่อสำนักงานแรงงานจังหวัดก่อน โดยนำหลักฐานการทำงาน เช่น สลิปเงินเดือน, สัญญาจ้าง, หนังสือเลิกจ้าง ไปยื่นคำร้อง พนักงานตรวจแรงงานจะตรวจสอบข้อเท็จจริง และไกล่เกลี่ยให้ทั้งสองฝ่ายตกลงกัน หากตกลงกันได้ จะทำบันทึกข้อตกลงและจบเรื่อง ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย หากไกล่เกลี่ยไม่สำเร็จ หรือนายจ้างไม่มาตามนัด พนักงานตรวจแรงงานจะออกหนังสือรับรองว่าไม่สามารถระงับข้อพิพาทได้ แล้วลูกจ้างสามารถนำไปฟ้องศาลได้ ### ขั้นตอนที่ 2: ยื่นฟ้องต่อศาลแรงงาน นำหนังสือรับรองจากสำนักงานแรงงานไปยื่นฟ้องที่ศาลแรงงาน ค่าฤชาธรรมเนียมศาลในคดีแรงงานต่ำ เพียง 50-100 บาท สามารถฟ้องด้วยตนเองหรือใช้ทนายก็ได้ ศาลแรงงานมีขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อน เพื่อให้ลูกจ้างเข้าถึงความยุติธรรมได้ง่าย ### ขั้นตอนที่ 3: ไกล่เกลี่ยในศาล ศาลจะนัดไกล่เกลี่ยอีกครั้ง หากตกลงกันได้ จะทำข้อตกลงและจบคดี หากไม่ได้ คดีจะดำเนินต่อไป ### ขั้นตอนที่ 4: สืบพยาน โจทก์และจำเลยนำพยานหลักฐานมาสืบในศาล เช่น สลิปเงินเดือน, สัญญาจ้าง, พยานบุคคล, หนังสือเลิกจ้าง ### ขั้นตอนที่ 5: คำพิพากษา ศาลจะพิจารณาพยานหลักฐานและมีคำพิพากษา หากโจทก์ชนะ ศาลอาจสั่งให้นายจ้าง รับกลับเข้าทำงาน, จ่ายค่าชดเชยพิเศษ, หรือจ่ายค่าจ้างที่ค้างจ่าย ## หลักฐานที่ควรเตรียม การมีหลักฐานที่ดีจะช่วยเพิ่มโอกาสชนะคดี ควรเก็บหลักฐานต่อไปนี้ **สัญญาจ้าง** แสดงว่ามีการจ้างงานจริง และเงื่อนไขการจ้าง **สลิปเงินเดือน** หรือหลักฐานการโอนเงิน แสดงจำนวนค่าจ้างและการจ่ายจริง **บัตรประจำตัวพนักงาน** หรือบัตรเข้าออกอาคาร แสดงว่าเป็นพนักงานจริง **หนังสือเลิกจ้าง** หรือ อีเมลแจ้งเลิกจ้าง แสดงเหตุผลและวันที่เลิกจ้าง **หลักฐานการทำงาน** เช่น อีเมลงาน, รายงานการทำงาน, แสดงว่าทำงานจริงและปฏิบัติหน้าที่ดี **พยานบุคคล** เพื่อนร่วมงานที่พร้อมเป็นพยาน **บันทึกการสนทนา** หากมีการขู่หรือบังคับให้ลาออก **หนังสือตักเตือน** (ถ้ามี) แสดงว่ามีการตักเตือนหรือไม่ ## ข้อควรระวังและคำแนะนำ มีข้อควรระวังหลายประการเมื่อถูกเลิกจ้าง **อย่าลาออกเอง** หากนายจ้างบังคับหรือข่มขู่ให้ลาออก อย่ายอม เพราะจะสูญเสียสิทธิในค่าชดเชยและค่าชดเชยพิเศษ ให้นายจ้างออกหนังสือเลิกจ้างแทน **อย่าลงชื่อในเอกสารที่ไม่เข้าใจ** นายจ้างอาจให้ลงชื่อรับเงินและสละสิทธิ์เรียกร้อง อ่านให้เข้าใจก่อนลงชื่อทุกครั้ง **เก็บสำเนาเอกสารทุกอย่าง** อย่าส่งต้นฉบับให้นายจ้างโดยไม่มีสำเนา **บันทึกทุกอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร** ถ้าต้องคุยกับนายจ้างเรื่องสำคัญ ควรส่งอีเมลหรือ Line เพื่อเก็บหลักฐาน **ตรวจสอบกำหนดเวลา** การฟ้องคดีแรงงานมีกำหนดเวลา 1 ปี อย่าปล่อยให้เลยกำหนด **ปรึกษาทนายความ** หากคดีซับซ้อน หรือจำนวนเงินสูง ควรปรึกษาทนายผู้เชี่ยวชาญด้านแรงงาน ## กรณีศึกษา มีกรณีศึกษาหลายกรณีที่น่าสนใจ **กรณีที่ 1** นายก. ทำงานมา 8 ปี เงินเดือน 25,000 บาท ถูกเลิกจ้างโดยอ้างว่าประสิทธิภาพการทำงานไม่ดี แต่ไม่มีหลักฐานการตักเตือนเป็นลายลักษณ์อักษร นายก. ฟ้องศาลแรงงาน ศาลตัดสินว่าเป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม สั่งให้นายจ้างจ่ายค่าชดเชยพิเศษ 300 วัน รวม 250,000 บาท บวกค่าชดเชย 240 วัน อีก 200,000 บาท รวมได้เงิน 450,000 บาท **กรณีที่ 2** นางส. มีครรภ์ 4 เดือน ถูกเลิกจ้างโดยนายจ้างอ้างว่าปรับโครงสร้าง แต่รับพนักงานใหม่เข้ามาแทน ศาลตัดสินว่าเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม เพราะการเลิกจ้างหญิงมีครรภ์ต้องมีเหตุผลพิเศษ สั่งให้นายจ้างรับกลับเข้าทำงาน พร้อมจ่ายค่าจ้างระหว่างถูกเลิกจ้าง **กรณีที่ 3** นายข. ร้องเรียนต่อสำนักงานแรงงานว่านายจ้างไม่จ่ายค่าล่วงเวลา หลังจากนั้น 1 สัปดาห์ ถูกเลิกจ้างโดยอ้างว่าทำงานผิดพลาด ศาลตัดสินว่าเป็นการเลิกจ้างเพื่อแก้แค้น ถือเป็นการเลิกจ้างไม่เป็นธรรม สั่งให้จ่ายค่าชดเชยพิเศษและค่าล่วงเวลาย้อนหลัง ## สรุป การถูกเลิกจ้างไม่เป็นธรรมเป็นปัญหาที่พบบ่อย แต่ลูกจ้างมีสิทธิตามกฎหมายที่จะได้รับความเป็นธรรม สิ่งสำคัญคือต้องรู้สิทธิของตนเอง เก็บหลักฐานที่ดี และดำเนินการตามขั้นตอนที่ถูกต้อง หากถูกเลิกจ้างและรู้สึกว่าไม่เป็นธรรม อย่ารีรอที่จะขอความช่วยเหลือ สามารถร้องเรียนต่อสำนักงานแรงงานหรือฟ้องศาลแรงงานได้ภายใน 1 ปี การปรึกษาทนายความผู้เชี่ยวชาญจะช่วยให้คุณได้รับสิทธิที่พึงมีพึงได้อย่างเต็มที่ ## ต้องการคำปรึกษาคดีแรงงาน? ถ้าคุณถูกเลิกจ้างไม่เป็นธรรมและต้องการความช่วยเหลือ เรามีทนายความผู้เชี่ยวชาญด้านคดีแรงงานพร้อมให้คำปรึกษาฟรี ติดต่อเราได้ตลอด 24 ชั่วโมง เราจะช่วยวิเคราะห์คดีและหาทางออกที่ดีที่สุดให้คุณ **บทความที่เกี่ยวข้อง:** - ค่าชดเชยการเลิกจ้าง: วิธีคำนวณและสิทธิที่ควรรู้ - การทำงานล่วงเวลา: สิทธิและอัตราค่าจ้างที่ถูกต้อง - สัญญาจ้างงาน: สิ่งที่ต้องรู้ก่อนลงนาม *หมายเหตุ: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงคำแนะนำทั่วไป สำหรับคดีเฉพาะควรปรึกษาทนายความ* **คำสำคัญ:** การเลิกจ้างไม่เป็นธรรม, ค่าชดเชย, ค่าชดเชยพิเศษ, ฟ้องคดีแรงงาน, สิทธิลูกจ้าง, ทนายแรงงาน, กฎหมายแรงงาน ``` --- ## บทความที่ 3: ทำพินัยกรรม --- **Title Tag:** ``` วิธีทำพินัยกรรม 2025 | คู่มือครบถ้วน ถูกต้องตามกฎหมาย ``` **Meta Description:** ``` คู่มือทำพินัยกรรมฉบับสมบูรณ์ ประเภทพินัยกรรม วิธีเขียนให้ถูกต้อง พยาน เงื่อนไข และข้อควรระวัง พร้อมตัวอย่างที่ชัดเจน จากทนายผู้เชี่ยวชาญ ``` **URL:** ``` /blog/how-to-make-will-testament-thailand-2025
ทนายภูวงษ์ 0818034097
12/6/20251 min read
คดีแรงงาน